Gözler Yaşarmadan Soğan Nasıl Doğranır?

Ortak yazarlar Jillian Fae Downing

Soğanlar seni neden ağlatır ve bunun olmasını nasıl engelleyebilirsin? Soğan dış yapraklardan (kahverengi katman), pullardan (beyaz, sert ve sulu olan yenebilir kısım) ve bazal plakadan (soğanın tüylü kısmı, yani kökü) oluşur. Bazal plakayı ya da filiz kısmını kestiğin zaman soğan bir enzim salgılar. Bu enzim soğanın geri kalanında bir tepkimeye yol açarak bir gazı açığa çıkarır. Bu gazın suyla birleşmesi de bir asit oluşturur. Gazın birleştiği su, senin gözündeyse asit de gözünde oluşur. Canın soğan çektiyse bu adımları takip ederek hiç gözyaşı dökmeyebilirsin!

Kısım 1

Kısım 1 / 2:
Özel Bir Alet Kullanmamak

1
Soğanları keserken çok keskin bir bıçak kullan. Enzimler, hücreler parçalandığında ya da ezildiğinde salınır; keskin bir bıçak ise soğanı ezmeyip dilimler ve böylece daha az enzimin salınmasına yol açar. Farklı taktikler uyguluyor olsan da soğan kesmeni gerektiren bütün durumlarda keskin bir bıçak kullan. Böylece göz yanması çok daha çabuk geçecektir.
2
Soğanları kesmeden önce 10 ila 15 dakika buzluğa koy. Bu, havaya salınan asit enzimini azaltır ve soğanın tadı üzerinde hiçbir etkisi yoktur. Bu yöntem, Food Detectives adlı televizyon programı tarafından gözyaşlarını azaltan en etkili yöntem ilan edilmiştir.
- Buzdolabı da aynı işi görebilir ancak soğanı, elmaların ya da patateslerin yanına koymamaya ya da buzdolabında çok uzun süre (20 dakika yetecektir) bekletmemeye dikkat et. Aksi takdirde dolap soğan kokabilir.
3
Soğanı suyun altında kes. Bu etkili bir yöntemdir ama buradaki sorun, hareket etmenin zorluğudur. Soğan parçaları, sen tutmadığın sürece suyun altında sağa sola dağılır. Onları toplayıp soğan suyunu süzmen gerekir ve bunu doğru biçimde yapmazsan uğraştığına hiç değmeyebilir. Bu yöntemi seçersen stratejini önceden belirle.
- Bazıları bunun akan suyun altında yapılması gerektiğini söylüyor ama bu da bariz şekilde biraz zor. Akan su, elindekilerin kontrolden çıkmasına neden olur.
4
Soğanı akan sıcak suyun ya da buharın yanında kes. Su ısıtıcıdan ya da bir tencere sudan yayılan buhar iş görür. Bunun arkasındaki bilimsel ilke şudur: Buhar, soğandaki buharı dışarı çıkarır ve dağıtır.
5
Ağzından nefes al ve dilini dışarıya çıkar. Bu, gazı ıslak diline çeker. Böylece, gözyaşı kanalı sinirlerine çok yakın bulunan koku sinirleri es geçilecek ve hiç gözyaşı üretilmeyecektir. Unutup burnundan nefes aldığında bunu kolayca doğrulayabilirsin çünkü gözlerin anında yaşarır.
6
Soğanı suda beklet. Enzim, su-hava sınırı tarafından denatüre edilir. Ama bunun soğanın tadını biraz yok ettiğini ve soğanın normalden daha kaygan olacağını (ve böylece soğanı doğramakla başa çıkmanın zorlaşacağını) bil. Tadı daha hafif soğanlar senin için uygunsa bu yöntemi bir dene.
7
Bıçağını tüplerden uzak tut. Soğanın "etli kısmı" yapı olarak tüpe benzediği için, soğanı keserken tüpleri kendinden uzak tutmak soğanın gözlerinin içine püskürmesine engel olacaktır.
- Tabii ki hafif bir esinti, incecik soğan suyu spreyini gözlerine yönlendirebilir, o yüzden hava akımlarına da dikkat et. Havalandırmayı aç ve doğru tarafa yönelt!
8
Çalışırken ıslık çal. Islık çalmak özellikle yüzünden uzaklaşan önemli bir hava akımı yaratır, bu da soğan buharını gözlerinden uzak tutar. Islık çalmayı bırakmak istemeyeceğin, akılda kalıcı bir melodi bul ve istediğin kadar soğanı kes.
9
Ağzına bir parça ekmek at. Birçok kişi özellikle ekmek çiğnemenin soğan keserken gözyaşlarını engellemeye yardım ettiğini söylüyor. Çok yavaş çiğne ve ekmeğin ağzından birazcık sarkmasını sağla. Ağzın sulanacak ve bu biraz rahatsız edici olacak ama gözlerin sulanmayacak!
- Başkaları sakız çiğnemeyi öneriyor. Soğan kesince havaya kimyasal bir madde yayılır. Bu madde gözyaşı bezlerini tahriş ederek gözyaşı salgılanmasına neden olur. Soğan keserken sakız çiğnemek, seni ağzından nefes almaya zorlayarak gözyaşlarına engel olur. Soğan kesmeden önce, keserken ve kestikten sonra sakız çiğnemek tükürük üretimini teşvik eder. Tükürük, kesilen soğanlardan yayılan buharı emer, böylece buharın gözün üstünde yoğunlaşarak gözyaşlarına neden olmasını engeller. En iyisi soğan kesmeye başlamadan önce sakız çiğnemek ve soğan keserken ağızdan nefes almayı unutmamaktır.
Reklam

Kısım 2

Kısım 2 / 2:
Yaratıcı Olmak

1
Hava sızdırmayan bir gözlük ya da maske tak. Yüzüne oturan bir yüzme gözlüğün ya da deney gözlüğün varsa en iyi yollardan biri budur. Soğanlı hava içeri giremeyecektir. Ama gözlük yüzüne oturmazsa tek yaptığın, gözünde tuhaf gözlüklerle ve gözlerinde yaşlarla soğan kesmek olacaktır.
- İnternet’te bulabileceğin, herkese uygun soğan gözlüklerine temkinli yaklaş. Bunlardaki sorun, yüze %100 oturmamalarıdır. Hem ya gözlüklüysen? Başka yöntem denemen daha iyi olur.
2
Soğanı bir davlumbazdan, vantilatörden ya da pencereden gelen güçlü bir hava akımının yakınında kes. Bunun amacı gazı gözlerinden uzaklaştırmaktır. Soğanı ocağının üstünde kes ve davlumbazı tam güçte çalıştır. Ya da açık bir pencerenin yanına git veya dışarı çık ve esintinin tadını çıkar.
3
Asitli bir solüsyon kullan. İyonlu ya da asitli bir solüsyon, enzimi denatüre edebilir (etkisiz hâle getirebilir). İşte evdeki malzemelerle yapılan iki ev çözümü solüsyonu:
- Kesme tahtasına sirke dök. Asit, enzimi denatüre eder.
- Soğanı tuzlu suda beklet. İyonlu solüsyon, enzimi denatüre eder. Ama, bunun soğanın tadını değiştireceğini bil.
4
Mum yöntemini kullan. Soğanı kesmeden önce bir mum yak ve kesme tahtasının yanına koy. Mumun alevi, soğandan çıkan gazı çeker.
- Ama, bu en iyi seçeneğin değildir. Bazıları bunun kokuyu sadece gizlediğini ve aslında bir işe yaramadığını söylüyor. Hiç değilse mutfağın güzel kokacaktır!
- Soğanı kesmeyi bitirince mumu söndürmeyi unutma.
Reklam

İpuçları

Vidalia soğanı gibi tatlı soğanlar gözleri daha az yaşartır. Bunları kullanabilirsin.
Mümkünse soğanları kesmeyi sona bırak. Böylece soğan kokulu bir mutfakta daha az zaman geçirirsin.
Soğan keserken naneli sakız çiğne. Bu, ağzının meşgul olmasını sağlar ve gözlerinin sulanmasını engellemeye yardım eder.
Mümkünse donmuş soğan kullan. Gözlerinin sulanma ihtimali azalacaktır.
Ya da kükürt kaplı ucu dışarı bakacak şekilde bir kibrit çöpünü (elbette yanar hâlde değil) soğana batırabilir, böylece enzimlerin kükürt tarafından emilmesini sağlayabilirsin.
Soğan kokusu en yakındaki su kaynağına, bu durumda gözlerine gider ve sulanmalarına neden olur. Suyu aç ve soğanları lavabonun yanında kes. Gözlerin yaşarmayacak ve ellerini ıslatıp evyenin metal kısmına sürersen ellerindeki soğan kokusundan da kurtulacaksın!
Soğanları buzdolabına koy ve bıçaklarını bileyle. Bıçakların keskin olursa gözlerin sulanmaz.
Soğanın kökünü kesmemeye çalış.

Reklam