Bu makale editörler ve araştırmacılardan oluşan, makalenin doğruluğu ile kapsamlılığını onaylayan, eğitimli bir ekip tarafından ortaklaşa yazılmıştır.
wikiHow’ın İçerik Yönetim Ekibi, yüksek kalite standartlarımızı sağladığından emin olmak için, editör ekibimizden gelen her çalışmayı dikkatli bir şekilde denetler.
Bu makale 1.414 defa görüntülenmiştir.
Benzerlik oranı veya doğrusal benzerlik oranı, benzer şekillerin karşılıklı iki kenar uzunluğunun oranıdır. Benzer şekiller aynı şekle sahiptir ancak farklı boyuttadır. Benzerlik oranı geometri sorularını çözmek için kullanılır. Bir şeklin bilinmeyen kenar uzunluklarını bulmak için benzerlik oranını kullanabilirsin. Diğer taraftan, benzerlik oranını hesaplamak için benzer iki şeklin kenar uzunluklarını kullanabilirsin. Bu tür sorular ya çarpma işlemini içerir ya da senden kesirleri sadeleştirmeni ister.
Adımlar
Yöntem 1 / 4:
Benzer Şekillerin Benzerlik Oranını Bulma
-
1Şekillerin benzer olduğunu doğrula. Benzer şekiller, açılarının eş ve kenar uzunluklarının orantılı olduğu şekillerdir. Benzer şekiller aynı şekle sahiptir ancak şekillerden biri diğerinden daha büyüktür.[1]
- Soru sana şekillerin benzer olduğunu söyleyebilir veya açıların aynı olduğunu gösterebilir. Aksi takdirde kenar uzunlukların orantılı olduğunu, oranlanabileceğini veya birbirine karşılık geldiğini belirtmelidir.
-
2Her şekilde birbirine karşılık gelen kenar uzunluğunu bul. İki şeklin aynı görünmesi ve ilgili kenar uzunluklarını bulabilmen için şekli döndürmen veya ters çevirmen gerekebilir. Bu iki şekle ait kenar uzunlukları sana verilmeli veya kenarları ölçebilmelisin.[2] Her bir şeklin en az bir kenar uzunluğunu bilmiyorsan benzerlik oranını bulamazsın.
- Örneğin, tabanı 15 cm uzunluğunda bir üçgenin ve tabanı 10 cm uzunluğunda bu üçgene benzer diğer bir üçgenin olabilir.
-
3Bir oran bul. Her benzer şekil çifti için iki benzerlik oranı vardır: biri yukarı ölçeklendirirken kullandığın diğeri de aşağı ölçeklendirirken kullandığın benzerlik oranı. Küçük bir şekilden daha büyük bir şekle ölçeklendirme yapacaksan şu oranı kullan: . Büyük bir şekilden daha küçük bir şekle ölçeklendirme yapacaksan şu oranı kullan: .[3]
- Örneğin, 15 cm tabanı olan bir üçgenden 10 cm tabanı olan bir üçgene aşağı ölçeklendirme yapıyorsan şu oranı kullanırsın: .
Uygun değerleri yerine koyduğunda sonucunu elde edersin.
- Örneğin, 15 cm tabanı olan bir üçgenden 10 cm tabanı olan bir üçgene aşağı ölçeklendirme yapıyorsan şu oranı kullanırsın: .
-
4Oranı sadeleştir. Sadeleştirilmiş oran veya kesir sana benzerlik oranını verecektir. Aşağı ölçeklendirme yapıyorsan benzerlik oranın basit kesir olacaktır.[4] Yukarı ölçeklendirme yapıyorsan elde ettiğin sayı ya bir tam sayı ya da ondalık sayıya dönüştürebileceğin bir bileşik kesir olacaktır.
- Örneğin, oranı şeklinde sadeleştirilir. Dolayısıyla, birinin tabanı 5 cm, diğerinin tabanı 10 cm olan iki üçgenin benzerlik oranı olur.
Reklam
Yöntem 2 / 4:
Benzerlik Oranını Kullanarak Benzer Şekli Bulma
-
1Şeklin kenar uzunluklarını bul. Bunun için kenar uzunlukları verilen veya ölçülebilen bir şeklin olmalıdır. Şeklin kenar uzunluklarını belirleyemiyorsan benzer bir şekil elde edemezsin.
- Örneğin, kenarları 4 cm ile 3 cm ve hipotenüs uzunluğu 5 cm olan bir dik üçgenin olabilir.
-
2Yukarı mı yoksa aşağı mı ölçeklendireceğini belirle. Yukarı ölçeklendiriyorsan bulmak istediğin şeklin daha büyük ve benzerlik oranı bir tam sayı, bileşik kesir veya ondalık sayı olacaktır. Eğer aşağı ölçeklendiriyorsan bulmak istediğin şeklin daha küçük ve benzerlik oranın büyük olasılıkla bir basit kesir olacaktır.
- Örneğin, benzerlik oranı 2 ise yukarı ölçeklendiriyorsun demektir ve benzer şekil, elindeki şekilden daha büyük olacaktır.
-
3Bir kenar uzunluğunu benzerlik oranıyla çarp. Benzerlik oranı sana verilmelidir. Kenar uzunluğunu benzerlik oranı ile çarptığında, bu sana benzer şekle karşılık gelen bilinmeyen kenar uzunluğunu verir.[5]
- Örneğin, bir dik üçgenin hipotenüsü 5 cm uzunluğunda ve benzerlik oranı 2 ise benzer üçgenin hipotenüsünü bulmak için işlemini yaparsın. Yani benzer üçgenin 10 cm uzunluğunda bir hipotenüsü vardır.
-
4Şeklin geri kalan kenar uzunluklarını bul. Her bir kenar uzunluğunu benzerlik oranı ile çarpmaya devam et. Bu sana bulmak istediğin şekle karşılık gelen kenar uzunluklarını verecektir.
- Örneğin, bir dik üçgenin tabanı 3 cm uzunluğundaysa ve benzerlik oranı 2 ise benzer üçgenin tabanını bulmak için işlemini yaparsın. Bir dik üçgenin yüksekliği 4 cm uzunluğundaysa ve benzerlik oranı 2 ise benzer üçgenin yüksekliğini bulmak için işlemini yaparsın.
Reklam
Yöntem 3 / 4:
Örnek Problemleri Tamamlama
-
1Verilen benzer şekillerin benzerlik oranını bul: 6 cm yüksekliğe sahip bir dikdörtgen ile 54 cm yüksekliğe sahip bir dikdörtgenin olsun.
- İki yüksekliği karşılaştırarak bir oran bul. Yukarı ölçeklendirirsek olur. Aşağı ölçeklendirirsek olur.
- Oranı sadeleştir. oranı şeklinde sadeleşir. oranı ise şeklinde sadeleşir. Dolayısıyla iki dikdörtgenin benzerlik oranı ya ya da'dur.
-
2Bu soruyu dene. Düzensiz bir çokgen en geniş noktasında 14 cm uzunluğundadır. Benzer bir düzensiz çokgen ise en geniş noktasında 8 cm uzunluğundadır. Benzerlik oranı nedir?
- Düzensiz şekillerin tüm kenarları orantılıysa benzer olabilirler. Böylece, sana verilen herhangi bir ölçüyü kullanarak benzerlik oranını hesaplayabilirsin.[6]
- Her bir çokgene ait genişliği bildiğine göre bu genişlikleri karşılaştırarak bir oran elde edebilirsin. Yukarı ölçeklendirmede 'dir. Aşağı ölçeklendirmede 'tür.
- Oranı sadeleştir. oranı şeklinde sadeleşir. oranı şeklinde sadeleşir. Dolayısıyla, bu iki düzensiz çokgen ya ya da benzerlik oranına sahiptir.
-
3Bu soruyu cevaplamak için benzerlik oranını kullan. ABCD dikdörtgeni 8 cm x 3 cm uzunluğundadır. EFGH dikdörtgeni daha büyük ve benzer bir dikdörtgendir. Benzerlik oranı 2,5 verildiğinde EFGH dikdörtgeninin alanı nedir?
- ABCD dikdörtgeninin yüksekliğini benzerlik oranı ile çarp. Bu sana EFGH dikdörtgeninin yüksekliğini verecektir: .
- ABCD dikdörtgeninin genişliğini benzerlik oranı ile çarp. Bu sana EFGH dikdörtgeninin genişliğini verecektir: .
- Alanı bulmak için EFGH dikdörtgeninin yüksekliğini ve genişliğini çarp: . Yani, EFGH dikdörtgeninin alanı 150 santimetre karedir.
Reklam
Yöntem 4 / 4:
Kimyada Benzerlik Oranını Bulma
-
1Bileşiğin molekül kütlesini ampirik (basit) formülün kütlesine böl. Kimyasal bir bileşiğe ait ampirik formülün varsa ve aynı kimyasal bileşiğin moleküler formülünü bulman gerekiyorsa bileşiğin molar kütlesini ampirik formülün molar kütlesine bölerek ihtiyacın olan benzerlik oranını bulabilirsin.
- Örneğin, 54,05 g/mol molar kütlesini kullanarak H2O bileşiğinin molar kütlesini bulman gerekebilir.
- H2O'nun molar kütlesi 18,0152 g/mol'dür.
- Bileşiğin molar kütlesini ampirik formülün molar kütlesine bölerek benzerlik oranını bul:
- Benzerlik oranı = 54,05 / 18,0152 = 3
- Örneğin, 54,05 g/mol molar kütlesini kullanarak H2O bileşiğinin molar kütlesini bulman gerekebilir.
-
2Ampirik formülü benzerlik oranı ile çarp. Ampirik formül içindeki her bir elemente ait alt indisi hesaplamış olduğun benzerlik oranı ile çarp. Bu sana soruda yer alan kimyasal bileşik örneğinin moleküler formülünü verecektir.
- Örneğin, sorudaki bileşiğin moleküler formülünü bulmak için H2O alt indislerini benzerlik oranı olan 3 ile çarp.
- H2O * 3 = H6O3
- Örneğin, sorudaki bileşiğin moleküler formülünü bulmak için H2O alt indislerini benzerlik oranı olan 3 ile çarp.
-
3Cevabını yaz. Bu cevapla, sorudaki bileşiğin moleküler formülünün yanı sıra ampirik formülünün cevabını da başarılı bir şekilde bulmuş oldun.
- Örneğin, bu bileşiğin benzerlik oranı 3'tür. Bileşiğin moleküler formülü H6O3'tür.
Reklam
Referans
- ↑ http://www.mathsisfun.com/geometry/similar.html
- ↑ http://www.virtualnerd.com/pre-algebra/ratios-proportions/similar-figures-indirect-measurement/similar-figures/find-scale-factor-similar-figures
- ↑ http://www.bbc.co.uk/education/guides/zpwycdm/revision/2
- ↑ http://www.virtualnerd.com/pre-algebra/ratios-proportions/similar-figures-indirect-measurement/similar-figures/find-scale-factor-similar-figures
- ↑ http://www.virtualnerd.com/pre-algebra/ratios-proportions/missing-measurements-similar-figures-scale-factor.php
- ↑ http://www.vias.org/physics/bk1_03_02b.html